CO WARTO WIEDZIEĆ O “LAMPCE DO WINA”?
W języku polskim kieliszki do wina nazywa się potocznie “lampkami”. Skąd się wzięła taka nazwa i czy obowiązuje również w innych krajach? Jak wyglądają kieliszki do poszczególnych rodzajów trunków – co je łączy, a co dzieli? Jak poprawnie pić z lampki do wina?
Lampka wina
Popularny kieliszek do wina to szkło zaprojektowane specjalnie do serwowania tego rodzaju trunku. Wyróżnia się szeroką czaszą i wąską, wysoką nóżką. Jego pojemność waha się w przedziale od 120 do nawet 800 ml. Kieliszki do wina wykonane są najczęściej z bezbarwnego szkła, które umożliwia podziwianie intensywnego koloru trunku.
Skąd się wzięła niebanalna nazwa?
W Polsce bardzo często używa się następującego zwrotu, w kontekście spotkań towarzyskich czy celebracji ważnych momentów i uroczystości – “lampka wina”. Zaproszenie na przysłowiową “lampkę wina” oznacza spotkanie, którego cel jest jasno określony. Jest to sformułowanie podobne do propozycji spotkania “przy kawie”. Oczywiście zwrot ten nie musi oznaczać degustacji wyłącznie jednego kieliszka alkoholu, a “lampka” jest to nieodłączne określenie typowego szkła, w którym podawany jest trunek z winorośli.
Geneza
Skoro kieliszek do wina przypomina bardziej kielich, to dlaczego nie używa się w mowie potocznej sformułowania “na kielicha” zamiast “na lampkę”. Kieliszki wizualnie wyglądające jak współczesne “lampki do wina” pojawiły się dopiero w średniowieczu. Wcześniej używano do konsumpcji wina zwykłych kubków. Oczywiście na przestrzeni wieków, kształt “lampek” się zmienił, jednak ogólny projekt, na który składa się wysoka nóżka i szeroka czasza, pozostał obowiązujący. Warto zwrócić uwagę na to, że podczas nabożeństwa kościelnego od setek lat, używa się kielichów mszalnych, które wyglądem przypominają naczynia używane do konsumpcji wina. Alkohol produkowany z winorośli trafił do Polski z różnych części Europy. Jednak w żadnym innym kraju nie używa się sformułowania “lampka do wina” w kontekście kieliszka do wina.
W innych częściach świata
W języku angielskim i niemieckim pojawia się słowo “glass” (“ein glas”), które oznacza po prostu szkło. Ze szkła piją wino również Włosi, Francuzi, Węgrzy. Hiszpanie degustują z kolei z “pucharu”, a Gruzini z “kubka”. Wszystkie te słowa oznaczają naczynie do konsumpcji wina.
Polska lampka
Termin ten pojawił się języku polskim zaledwie 150 lat temu. W tamtym właśnie czasie izby i salony w Europie oświetliły lampy naftowe wynalezione przez polskiego farmaceutę – Ignacego Łukasiewicza. Lampa miała cienką nóżkę, na której znajdował się pękaty zbiornik z naftą, w której zanurzony był knot do palenia. Wizualnie lampa naftowa budziła skojarzenia z kieliszkiem do wina. “Lampka” stała się więc używanym często synonimem słowa “kieliszek”. Niezależnie od nazewnictwa – kieliszek i lampka, muszą wyróżniać się kilkoma cechami, które charakteryzują naczynie do picia wina.
Idealna lampka/kieliszek
Odpowiedni kieliszek lub lampka do wina wyróżnia się kilkoma elementami, które sprawiają, że degustacja trunku z takiego szkła jest prawdziwą przyjemnością:
- Właściwa pojemność.
Kieliszki do wina czerwonego mają większą pojemność, co sprawia, że do trunku trafia więcej powietrza. Takie lampki mają na ogół od 150 do nawet 850 ml. Kieliszki do wina białego mogą mieć zaledwie od 120 do 550 ml. Biały trunek należy smakować lekko schłodzony – zbyt duża ilość alkoholu w lampce, sprzyja dłuższej degustacji, a co za tym idzie – większe jest prawdopodobieństwo ogrzania się alkoholu. Lampki do wina musującego są raczej małe – mają od 250 do 300 ml.
- Transparentne szkło.
Bezbarwne szkło, z którego wykonany jest kieliszek, umożliwia trafną ocenę barwy trunku. Przez barwione szkło, nie można cieszyć oczu kolorem alkoholu.
- Kształt.
Kluczowy element w kontekście lampek do wina. Kieliszki różnią się kształtem, który należy dopasować do rodzaju trunku. Do wina czerwonego rekomendowane są lampki z szeroką, dużą czaszą, na wysokiej nóżce. Do wina białego znacznie lepsze są kieliszki ze smuklejszą czaszą.
Szukasz dobrego wina? Odwiedź: https://www.barellmo.pl/
