
WINIFIKACJA – PROCES TWORZENIA WINA KROK PO KROKU
Winifikacja to fachowe określenie wieloetapowego procesu, który prowadzi do powstania wina. Zbiór winogron, fermentacja, dojrzewanie – ciąg zdarzeń, którego efektem jest trunek biały lub czerwony, wygląda nieco odmiennie. Choć pozornie jest to prosty proces, w praktyce jest on zdecydowanie bardziej skomplikowany. Produkcja wina krok po kroku – które etapy mają kluczowe znaczenie, a które przyczyniają się do wzbogacenia palety aromatyczno-smakowej? Co warto wiedzieć o winifikacji?
Zbiór winogron
Pierwszym krokiem jest zebranie winogron i przetransportowanie ich do winiarni, gdzie podlegają
dalszej obróbce. Oczywiście różne odmiany winogron – pochodzące z różnych szczepów, zbiera się
w innym czasie, największe znaczenie ma wybór odpowiedniego momentu. Owoce powinny być
już dojrzałe – ale nie przejrzałe. Winogrona najczęściej zbierane są maszynowo. Odbywa się to na
płaskich terenach z łatwym dostępem dla specjalistycznych maszyn. Sprawdza się to w przypadku
przemysłowej produkcji wina. Niekiedy owoce zbierane są ręcznie przez pracowników i winiarzy.
Bardzo ważne jest, aby winogrona podczas zbiorów – czy to ręcznych czy maszynowych, nie zostały
uszkodzone. Nie mniej ważny jest czas przetransportowania owoców do winiarni. Co ciekawe –
uszkodzona skórka winogrona może powodować zakażenie owoców, a co za tym idzie prowadzić
do zepsucia się wina.
Fermentacja
W momencie, gdy owoce trafiają do winiarni, oddziela się je od szypułek. Kolejnym krokiem jest
sprawdzenie jakości winogron – eliminuje się wówczas uszkodzone, niedojrzałe owoce, których nie
udało się wychwycić podczas zbiorów. Winogrona trafiają do prasy – pneumatycznego urządzenia,
które wytłacza z nich sok. I tutaj pojawiają się pierwsze różnice – w zależności od tego czy mamy
do czynienia z winem białym czy czerwonym:
- Wino białe.
Na tym etapie następuje oddzielenie skórek owoców od moszczu. Wytłoczony moszcz trafia do
stalowych zbiorników lub beczek, gdzie przechodzi fermentację alkoholową.
- Wino czerwone.
Skórki nie są oddzielane od wytłoczonego moszczu (to one odpowiadają za finalny kolor trunku).
Co ciekawe – większość ciemnych odmian winogron ma jasny, prawie bezbarwny sok. Dalsza
fermentacja, tak jak w przypadku wina białego, może się odbywać w różnych rodzajach
zbiorników.
Fermentacja to proces, w którym drożdże przekształcają cukier w alkohol – to w dużym uproszczeniu opis jednego z kluczowych etapów powstawania wina. Do fermentacji może
dochodzić przy użyciu drożdży naturalnych albo sztucznych – hodowlanych. Pierwszy rodzaj jest
znacznie bardziej nieprzewidywalny. Podczas fermentacji ważna jest również temperatura, w
której zachodzi proces. Sama fermentacja jest gwałtownym i dynamicznym zjawiskiem – prowadzi
ona do wydzielania się ciepła i ogrzewania moszczu. Wielu winiarzy decyduje się na kontrolowanie
temperatury tego procesu. Dzieje się to za pomocą schładzania stalowego zbiornika czy
stosowanie klimatyzacji. Wino, które podlega fermentacji w niższych temperaturach ma bardziej
rześki i świeży charakter. W odniesieniu do trunków czerwonych, wyższa temperatura fermentacji
przyczynia się do powstania mocno garbnikowych ekspresji.
Dojrzewanie
Po filtracji następuje czas na odfiltrowanie z wina resztek drożdży i osadu. Destylat przenoszony
jest do zbiorników, w których rozpoczyna się proces dojrzewania. Etap ten może zachodzić w
różnych rodzajach zbiorników:
- Zbiorniki stalowe.
Są hermetyczne, a wina w nich leżakowane mają najczęściej owocowy charakter.
- Beczki.
Produkowane trunki, dzięki dojrzewaniu w beczce, nabierają smaków dębu.
Oprócz rodzaju zbiornika, ważny jest czas, jaki w nim spędził destylat. W czasie dojrzewania może
dojść ponownie do fermentacji – tak zwanej fermentacji malolaktycznej. Druga fermentacja
zachodzi nie dzięki drożdżom, a bakteriom mlekowym, które przekształcają kwas jabłkowy w kwas
mlekowy. Fermentacja malolaktyczna jest typowa dla win czerwonych, w przypadku trunków
białych, przechodzą ją najczęściej ekspresje dojrzewające w beczce np. Chardonnay.
Butelkowanie
Po dojrzewaniu wino zostaje zabutelkowane. Wcześniej może być ono poddane dodatkowo
klaryfikacji i filtrowaniu. Niektórzy winiarze rezygnują jednak z tego, twierdząc, że wymienione
procesy pozbawiają wino charakteru. Niekiedy na tym etapie następuje dodatkowe siarkowanie
wina, co pomaga ustabilizować je w butelce. Dobrze jest pamiętać, że naturalnie siarczyny są
czymś zupełnie zwyczajnym i ich obecność w winie normalna.
Pojęcia, które warto znać
Enologia – nauka o produkcji wina.
Enolog – osoba wyspecjalizowana w produkcji wina. W mniejszych winiarniach jest nim winiarz,
który pełni również funkcję winemakera.
Winemaker – osoba wytwarzająca wino.
Sommelier – osoba, która doradza jakie wino dobrać do konkretnej potrawy. Zajmuje się winem w
restauracjach – ustala kartę win, serwuje trunki.
Szukasz dobrego wina? Odwiedź: https://www.barellmo.pl/